Η βάρκα της θερμότητας

Κατασκευή μιας βάρκας με πανί από αλουμινόχαρτο που αρμενίζει με ένα κεράκι ρεσώ

Υλικά που χρειαζόμαστε

μία μικρή φόρμα αλουμινίου για κέικ, κατά προτίμηση μακρόστενη ή και στρογγυλή …
αν δεν έχετε αλουμινένια φόρμα/κουτάκι, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα άλλο χαρτονένιο κουτάκι ή συσκευασία (βάλτε φαντασία στην κατασκευή!) και να κόψετε/διαμορφώσετε κατάλληλα το σχήμα/σκαρί της βάρκας σας
ένα φύλλο αλουμινόχαρτου με διαστάσεις 20x10 εκ. περίπου
ψαλίδι
χάρακα
κεράκι ρεσώ
αναπτήρα
μικρό συρραπτικό με γαντζάκια
μία μακρόστενη λεκάνη με νερό ή βάζουμε λίγο νερό στην μπανιέρα
ανεξίτηλους μαρκαδόρους, χρώματα ή μικρά στολίδια για διακόσμηση της βάρκας

Τι θα κάνουμε

Παίρνουμε τη μακρόστενη αλουμινένια φόρμα για κέικ και την πιέζουμε στη μία μεριά της έτσι, ώστε να γίνει λίγο μυτερή και να μοιάζει με πλώρη ιστιοφόρου πλοίου ή καϊκιού. Έπειτα, παίρνουμε το κομμάτι αλουμινόφυλλο, που έχουμε κόψει από ένα ρολό, με διαστάσεις περίπου 20χ10 και το συρράπτουμε με 2-3 γαντζάκια, αριστερά και δεξιά της πλώρης που σχηματίσαμε πριν. Στη συνέχεια, φροντίζουμε να δώσουμε ένα καμπυλόμορφο σχήμα, που να μοιάζει κάπως με ένα αυτοσχέδιο πανί για τη βάρκα μας. Αυτό θα το πετύχουμε αν γέρνει προς τα πίσω, προς την πρύμη της βάρκας μας, χωρίς να την ξεπερνά κατά πολύ στο μήκος (βλ. διπλανή φωτογραφία). Τέλος, τοποθετούμε το κεράκι ρεσώ κοντά στην πρύμη της βάρκας μας, σε μια θέση που θα έχει καλή ισορροπία δοκιμάζοντάς τη στο νερό. (βλ. παρακάτω φωτογραφίες).

Παρατηρούμε τι θα συμβεί στη βάρκα μας όταν τη βάλουμε σε μια μακρόστενη λεκάνη με νερό και ανάψουμε το κεράκι ρεσώ (βλ. παρακάτω φωτογραφίες). Μπορεί να χρειαστεί να περιμένουμε λίγο στην αρχή …

Ερωτήματα

Γιατί καθυστερεί να αρχίσει να κινείται η βάρκα μας;
Τι συμβαίνει και αρχίζει να κινείται;
Θα αλλάξει κάτι αν φτιάξουμε μεγαλύτερο ή πιο πλατύ πανί;
Αν το πανί από αλουμινόφυλλο δεν έκανε την καμπύλη προς την πρύμη της βάρκας, θα προχωρούσε;
Θα αλλάξει κάτι αν μπορέσουμε να βάλουμε 2 κεράκια ρεσώ στην πρύμη της βάρκας μας;
Γιατί δεν τα καταφέρνει η βάρκα μας να πηγαίνει πάντα ίσια μπροστά, αλλά πάει λίγο δεξιά ή αριστερά;
Μπορούμε άραγε να κάνουμε κάτι γι αυτό;

Τι συμβαίνει;

Η βάρκα μας αρμενίζει εξαιτίας της θερμότητας! Όταν ανάβουμε το κεράκι ρεσώ, αρχίζει να θερμαίνεται το αέρας που βρίσκεται εκεί γύρω, κάτω από το αυτοσχέδιο πανί με το αλουμινόφυλλο που έχουμε κατασκευάσει για τη βάρκα μας. Δημιουργείται σταδιακά ένα ανοδικό ρεύμα θερμού αέρα, το οποίο κατά την άνοδό του συναντά μια αντίσταση από το "αλουμινοπανί" της βάρκας. Έτσι, δημιουργείται μια ώθηση και στροβιλίζοντας ελαφρά ο θερμός αέρας προς τα πίσω σπρώχνει τη βάρκα μπροστά. Σ' αυτό φαίνεται να βοηθά το καμπυλωτό σχήμα του "αλομινοπανιού" …

Διδακτική αξιοποίηση

Η βάρκα της θερμότητας μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα σχέδιο ομαδικής εργασίας στην τάξη, στην ενότητα "Θερμότητα" της Στ΄ τάξης και συγκεκριμένα στη μεταφορά της θερμότητας με ρεύματα [Φύλλο Εργασίας 2]. Προσοχή στη χρήση των κεριών ρεσώ, αν και γενικά θεωρούνται ασφαλή και η χρήση τους θα γίνει μέσα σε λεκάνη με νερό. Επίσης, χρήσιμοι είναι οι αναπτήρες που έχουν μπροστά ένα μακρύ στέλεχος και μπορεί κανείς με ευκολία και από ασφαλή απόσταση να ανάψει ένα κερί ρεσώ (βλ. παρακάτω φωτογραφίες).